Nhà vô địch cờ vua nữ U16 châu Âu - Patrycja Waszczuk - bị cấm thi đấu hai năm vì dùng điện thoại gian lận trong nhà vệ sinh.
Ván bốn giải cờ vua quốc tế Ustron, Ba Lan hôm 17/8, Waszczuk (Elo 2.321) cầm quân trắng gặp nam kỳ thủ Jakub Suder (2.151). Ở bàn kế bên, á quân nữ U18 châu Âu 2017 - Katarzyna Dwilewicz (2.120) cũng cầm quân trắng, đấu Anna Kubicka (2.259). Suốt ván đấu, Dwilewicz bị phân tâm khi thấy Waszczuk liên tục đứng dậy đi vào nhà vệ sinh. Cô tò mò muốn biết tại sao.
Waszczuk (giữa) vô địch U16 châu Âu 2019. Ảnh: Chess.com
Khi thi đấu, kỳ thủ được phép đứng dậy và đi lại trong khu vực giới hạn bất cứ khi nào họ muốn. Họ có thể ra ngoài trời hít thở không khí trong lành, vào nhà vệ sinh hoặc thậm chí hút thuốc. Ustron quy tụ 583 kỳ thủ tới từ 11 quốc gia, chơi trong phòng thi rộng lớn. Không dễ để phát hiện điểm bất thường của một kỳ thủ. Nhưng, Dwilewicz đã nghe qua tin đồn về việc Waszczuk gian lận, chỉ chưa ai bắt được tận tay.
"Khi thấy Waszczuk rời phòng thi để vào nhà vệ sinh, tôi chờ 30 giây rồi bám theo", Dwilewicz kể lại với Chess24. "Nhà vệ sinh nữ có ba buồng, không có ai khác ở đó. Cô ta vào buồng bên trái, còn tôi vào buồng giữa. Tôi đứng trên toilet, bí mật nhìn sang buồng của cô ta. Khi đó tim tôi đập rất nhanh, và chân tay run rẩy. Cuối cùng tôi cũng leo đủ cao để nhìn xuống. Tôi thấy cô ta dùng điện thoại. Chắc chắn tôi đã thấy màn hình cô ta hiển thị thế cờ khi thi đấu. Cô ta đang kiểm tra các biến thể nước đi, từ một phần mềm cờ vua. Waszczuk không thấy tôi, tôi bước xuống. Chờ cô ta ra khỏi buồng, tôi đến chỗ trọng tài để báo cáo. Tất cả chỉ diễn ra trong khoảng năm phút".
Dwilewicz tại giải U18 châu Âu 2017, nơi cô đoạt HC bạc. Ảnh: Łukasz Turlej
Kubicka cũng phát hiện Waszczuk cố gắng giấu điện thoại đi sau khi bị lộ. Sau ván đấu, trọng tài đề nghị kiểm tra balô của Waszczuk, nhưng cô không chịu. Cô muốn rời khu vực thi đấu, với lý do để gặp bà. Nhưng, trọng tài không cho phép cô đi. Sau một hồi tra hỏi, Waszczuk thừa nhận cô có hai điện thoại, nhưng vẫn nói là không dùng chúng khi thi đấu.
Hôm 1/10, Liên đoàn cờ vua Ba Lan (PZSzach) cấm Waszczuk thi đấu hai năm, khi phát hiện ra những vi phạm của kỳ thủ 17 tuổi như: lừa dối trọng tài về việc sở hữu thiết bị điện tử trong khu vực thi đấu, dùng điện thoại trong phòng vệ sinh, dùng hai điện thoại, từ chối mở balô cho trọng tài kiểm tra, cố gắng trốn khỏi khu vực thi đấu, dùng điện thoại ở những giải khác và chuỗi nước đi giống máy tính đến đáng ngờ.
Bố của Patrycja Waszczuk - ông Mariusz Waszczuk - bác bỏ cả tám cáo buộc trên. Ông thậm chí thuê luật sư kiêm kỳ thủ Paweł Dziubinski, để kháng cáo. Dziubinski từng minh oan cho một kỳ thủ Ba Lan khác - Krzysztof Ejsmont - năm 2007, vì nước cờ của anh mạnh như máy tính.
Án phạt cho Patrycja Waszczuk áp dụng trên lãnh thổ Ba Lan, nhưng FIDE có thể cấm kỳ thủ 17 tuổi trên toàn thế giới. Patrycja Waszczuk được coi là niềm kỳ vọng lớn của Ba Lan. Năm ngoái, cô vô địch U16 châu Âu. Tháng 3/2020. Waszczuk đoạt U18 Ba Lan. Đến tháng 8/2020, cô trở thành kỳ thủ trẻ nhất thi đấu ở giải vô địch Ba Lan. Nhưng, sự nghiệp của cô đứng trước nguy cơ bị hủy hoại, bởi "doping công nghệ" - dùng phần mềm máy tính để gian lận khi thi đấu.
Tấm ảnh của Waszczuk trên trang chủ Liên đoàn cờ vua Ba Lan bị gỡ, thay bằng dòng chữ: "Cấm thi đấu: Không có quyền tham dự các giải". Ảnh: Chess24
Mariusz giải thích rằng con gái ông không từ chối cho kiểm tra balô, chỉ là cô muốn có bà ở đó chứng kiến sự việc. Theo ông, Waszczuk thừa nhận cô có điện thoại thứ hai trong balô, nhưng lúc đó cô bất ổn tinh thần nên nói nhầm "sạc dự phòng" thành "điện thoại".
"Có người lập chiến dịch bôi nhọ con gái tôi", ông Mariusz nói. "Họ căm ghét con tôi khủng khiếp, khiến chúng tôi đau khổ. Giờ mọi người đều coi chúng tôi là kẻ gian lận, nhưng không phải vậy. Họ không có bằng chứng nào. Chiến dịch này được tạo ra bởi hai đối thủ trực tiếp của con tôi".
Dwilewicz phản ứng khi cho rằng cô chưa từng đấu ván cờ nào với Waszczuk. Giải cờ vua Ustron cũng là lần đầu cô gặp Waszczuk. Nhưng, Dwilewicz vẫn đang phải nhận những lời xỉ vả từ các tài khoản mạng xã hội nặc danh. Dwilewicz nói: "Waszczuk tạo ra tài khoản ảo để bình luận bảo vệ cô ta, trên những bài đăng về án phạt. Cô ta xỉ nhục tôi và người khác trong phần bình luận. Tôi không nhận được tin nhắn đe dọa từ một tài khoản ảo của cô ta".
Dwilewicz được coi như người hùng, khi bóc mẽ Waszczuk. Cô nhận được nhiều tin nhắn chúc mừng, và cảm ơn vì hành động này. Bởi trước đó, nhiều kỳ thủ đã bất lực trong việc chứng minh Waszczuk gian lận. Kỳ thủ nữ số một Ba Lan - Monika Socko (2.428) - thậm chí khóc khi bị Waszczuk cầm hòa ở ván sáu giải vô địch Ba Lan hôm 9/8.
Cặp đấu giữa Socko (trái) và Waszczuk ở ván sáu giải cờ vua nữ Ba Lan hôm 9/8. Ảnh: PZSzach
"Tôi rất tuyệt vọng, đến nỗi muốn vào nhà vệ sinh để kiểm chứng Waszczuk gian lận hay không", Socko nói với báo Ba Lan Onet. "Nhưng, có hai kỳ thủ khác đã làm vậy và bắt gặp Waszczuk dùng điện thoại. Nhưng hai cô gái đó không biết phải làm gì, bởi Waszczuk một mực nói cô ta vô tội. Tôi đã 42 tuổi rồi, nhưng ấm ức phát khóc. Tôi ngủ không ngon suốt một tuần sau đó. Vì tôi biết những nước cờ của cô ta không đúng thực lực, nhưng tôi không thể làm gì để chứng minh. Chuyện này chưa từng xảy ra với tôi".
Waszczuk khả năng cao cũng gian lận từ nhiều giải trước đó. Các chuyên gia của PZSzach phát hiện rằng các ván đấu của cô ở giải U16 châu Âu 2019 xuất hiện chuỗi nước đi giống hệt máy tính. Ở đó, cô độc chiếm ngôi đầu với 7,5 điểm qua chín ván.
Tại giải U18 Ba Lan ở Szklarska Poreba tháng 3/2020, Waszczuk cũng đoạt 7,5 điểm qua tám ván. Ván hòa duy nhất diễn ra trước Michalina Rudzinska. Sau khi Dwilewicz phát hiện ra Waszczuk gian lận trong nhà vệ sinh hôm 17/8, Rudzinska viết lên Facebook: "Chuyện này có thể gây sốc, nhưng với chúng tôi thì không. Trong khoảng một năm rưỡi qua, câu hỏi không phải là liệu Waszczuk có gian lận, mà là khi nào cô ta bị phát hiện. Tôi đấu với cô ta ở giải U18 Ba Lan. Sau từng nước đi, cô ta lại vào toilet. Nhưng, khi cạn thời gian, cô ta không thể tận dụng được ưu thế thắng và chịu hòa. Chúng tôi nghi ngờ nhưng không có bằng chứng. Khi báo cáo sự việc, chúng tôi bị coi là ghen tị và không thể chấp nhận thành công của đồng nghiệp. Mọi người nói các cô gái Ba Lan cần xích lại gần nhau hơn. Nhưng, đã bao nhiêu kỳ thủ mất huy chương, tan vỡ giấc mơ vì cô ta?".
Tại giải vô địch Ba Lan, Waszczuk, cầm quân đen, hạ Jolanta Zawadzka (2.419) ngay ở ván đầu tiên. Ván đấu chứa đựng nước cờ mà ngay cả những Đại kiện tướng cũng không nghĩ tới.
Thế cờ sau 26.Be2-f3. Nước đi tối ưu cho Đen trong trường hợp này, theo máy tính, là 26...Kf8. Nhưng nước cờ này nhìn qua không có mục đích nào rõ ràng. Đen có thể muốn tránh vua khỏi đường chéo a2-g8, nhưng đòi hỏi tính toán phức tạp. Còn Waszczuk mất không đến ba phút để nhìn ra nước cờ này.
"Trong ván đấu, tôi không nghĩ Kf8 là nước cờ hay", Zawadzka nói với Chess.com. "Tôi cố tính toán xem vì sao nước cờ đó không tốt. Nhưng sau ván, tôi nhận ra đó là nước cờ tối ưu của máy tính. Ngay cả Đại kiện tướng cũng không nghĩ tới. Cô ta luôn chơi rất nhanh mỗi khi trở về từ nhà vệ sinh. Mọi kỳ thủ gian lận đều phải bị cấm thi đấu vĩnh viễn, nếu có bằng chứng rõ ràng. Tại giải vô địch Ba Lan, mọi người đều biết cô ta gian lận, chỉ là chúng tôi không có bằng chứng".
Những kỳ thủ khác đều cố gắng chơi nhanh để Waszczuk không có thời gian rời ghế ngồi. "Sau từng nước đi, cô ta đều muốn đứng dậy", Kubicka nói. "Nên sau nước đi của cô ta, tôi cũng đi quân ngay lập tức. Dần dần, Waszczuk không chịu đứng nổi và thậm chí vào nhà vệ sinh ngay cả khi đến lượt của cô ấy. Trong năm nước tiếp theo, cô ta vào nhà vệ sinh bốn lần, trong khoảng 15 đến 20 phút".
Tại giải đó, ban tổ chức áp dụng máy dò kim loại cho từng kỳ thủ, trước mỗi ván đấu. Người nào mang điện thoại vào phòng đấu, máy sẽ kêu lên. Nhưng, chỉ cần kỳ thủ đưa một trang sức ra và cho rằng đó là nguyên nhân, người đó vẫn được vào phòng thi. "Có ván Waszczuk không giải thích được, vì máy kêu lên gần quần cô ta", Kubicka nói. "Nhưng trọng tài vẫn cho cô ta thi đấu. Rõ ràng họ không dùng máy loại tốt nhất".
Đến nay vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng cho thấy Waszczuk gian lận. Dwilewicz có thể đã thấy kỳ thủ 17 tuổi dùng điện thoại trong toilet. Nhưng, chính Dwilewicz không có điện thoại trong tay để quay lại cảnh đó, vì cô cũng là kỳ thủ và không được phép dùng điện thoại. Tháng 7/2019, kỳ thủ số 40 thế giới Igors Rausis bị ban tổ chức phát hiện dùng điện thoại trong nhà vệ sinh. Họ thậm chí còn chụp lại cảnh Rausis dùng điện thoại, nhưng ông vẫn không nhận tội. Rausis bị cấm thi đấu sáu năm.
"Gian lận bằng cách này rất khó bị phát hiện", Đại kiện tướng Radosław Jedynak - Chủ tịch PZSzach - nói. "Không thể khẳng định kỳ thủ làm gì trong toilet, nếu không thấy tận mắt. Nhưng, nếu kỳ thủ vào toilet nhiều lần trong ván đấu rồi đả bại những đối thủ mạnh nhất, chúng ta sẽ phải suy nghĩ".
Xuân Bình tổng hợp
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét